Ταυτότητα

Χιλιάδες Χρόνια Ιστορίας

Οι Φούρνοι είναι μια συστάδα άγονων μικρών νησιών και βραχονησίδων στις ανατολικές Σποράδες, μεταξύ Ικαρίας και Σάμου στον Βορρά και Πάτμου στον Νότο. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας τους, τα νησιά ήταν ακατοίκητα ή λημέρια πειρατών. Το λιγοστό αρχαιολογικό υλικό υποδηλώνει ότι στην αρχαιότητα οι Φούρνοι ίσως να κατοικήθηκαν κατά την αρχαϊκή και κλασική εποχή, ενώ είναι βέβαιη η κατοίκηση κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή εποχή. Στη σύγχρονη εποχή η κατοίκηση τους ξεκινά μετά τα μέσα του 18ου αιώνα.


Στην αρχαία και μεσαιωνική γραμματεία διασώζονται επιγραμματικές αναφορές για τους Φούρνους, κυρίως σε έργα γεωγραφικού ενδιαφέροντος, όπου απλά επισημαίνεται η θέση των νησιών και κάποια από τις παραλλαγές του ονόματος των Φούρνων. Οι μόνες γραπτές μαρτυρίες για τη ζωή στα νησιά είναι οι λιγοστές επιγραφές που βρέθηκαν στη μικρή αρχαία ακρόπολη των Φούρνων και στα υπολείμματα ενός αρχαίου οικισμού στη θέση Καμάρι.

Από την περίοδο της ύστερης Τουρκοκρατίας (2ο μισό του 18ου αιώνα) κι έπειτα, διασώζεται προφορική παράδοση κι αρχειακό υλικό που μαρτυρεί ότι οι Φούρνοι κατοικήθηκαν εκ νέου, αρχικά από Πάτμιους και Δωδεκανήσιους, στους οποίους πολύ γρήγορα προστέθηκαν νέοι κάτοικοι από Ικαρία, Σάμο, Κυκλάδες, Μικρά Ασία, Κρήτη και ηπειρωτική Ελλάδα.

Η ιστορία των νησιών θα πρέπει να εξεταστεί κυρίως σε συνάρτηση με την ιστορία της γειτονικής Ικαρίας και της Σάμου, αλλά και της ιωνικής Μικράς Ασίας, παρατηρώντας κυρίως το τι συνέβαινε εκεί στις αντίστοιχες χρονικές περιόδους.